Λές;

η επίσημη ανακοίνωση του Σταύρου Θεοδωράκη για τη δημιουργία του κόμματός του 

«Δεν ξέρω πώς να αρχίσω. Όσο κι αν έχω προετοιμαστεί γι' αυτή τη στιγμή, νιώθω μια αμηχανία. Ας ξεκινήσω λοιπόν από το τέλος. Μπορεί να υπάρξει πολιτική χωρίς κομματικό παρελθόν; Να βγω εγώ, να βγεις εσύ, να βγούμε πολλοί, να γίνουμε ένα ΠΟΤΑΜΙ που θα αλλάξει την Ελλάδα;
Ας τα πάρουμε ένα ένα. Η ιδέα δεν είναι μόνο δική μου. Κάθε πρωί, κάθε βράδυ, η δεύτερη φράση που λένε οι άνθρωποι που συναντώ είναι «τι θα κάνουμε;». Πολλές φορές η αφορμή είναι κάτι που έγραψα ή κάτι που έδειξα στην τηλεόραση. Άλλες πάλι είναι τα πρωτοσέλιδα, οι κυβερνητικές αποφάσεις και οι πολιτικοί καυγάδες. Όλοι σ' ένα αδιέξοδο. Ακόμη κι αυτοί που έχουν αποφασίσει τι θα ψηφίσουν, μετά από δυο- τρεις κουβέντες αναρωτιούνται «έχουμε άλλη λύση;».
Η ιδέα λοιπόν είναι δική σας. Των φοιτητών που με βρήκαν στη Λέρο. Της παρέας που με σταμάτησε στον Βόλο. Των πιτσιρικάδων που μου τηλεφωνούν απ' τα Χανιά. Του συνεταιρισμού που επισκέφθηκα στα Γιάννενα. Αυτών που με φώναξαν στην Αριστοτέλους. Ίσως βέβαια και να τους παρεξήγησα κιόλας και να κατάλαβα λάθος. Γιατί κανείς από αυτούς δεν μου είπε να κάνουμε κόμμα. Μου είπαν όμως ότι οι πολιτικοί μας ζουν σε άλλον κόσμο, ότι τους ενδιαφέρει μόνο η εξουσία, ότι έχουν πάρει διαζύγιο από τη λογική. Ότι η ζωή πρέπει να προχωρήσει κι αυτοί – οι πολιτικοί δηλαδή- είναι μονίμως στα χαρακώματα να σκιαμαχούν με το παρελθόν.
Και μετά είναι οι ουρές στις στάσεις των λεωφορείων. Πρωί πρωί να βλέπεις 40-50 ανθρώπους να περιμένουν στα πεζοδρόμια. Το λεωφορείο να περνά και να παίρνει τους μισούς κι οι άλλοι μισοί να πρέπει να περιμένουν το επόμενο. Να αργούν στη δουλειά τους, στο πανεπιστήμιό τους, στον γιατρό τους. Και κανείς να μην έχει σκεφτεί ότι το πρωί πρέπει να κυκλοφορούν περισσότερα λεωφορεία.
Τα τελευταία χρόνια με φωνάζουν συχνά οι μαθητές στα λύκεια. Να τους μιλήσω για τη ζωή «εκεί έξω». Στη Θεσσαλονίκη, στη Ρόδο, στο Περιστέρι, στη Νέα Ιωνία, στο Πόρτο Ράφτη. Συζητάμε. Ε, λοιπόν σας λέω ότι τα έχουν καταλάβει όλα. Τα λάθη των πατεράδων τους, τα λάθη όλων μας. Ότι σκεφτόμαστε το συμφέρον για την ομάδα, το σπίτι, το κόμμα κι όχι το δημόσιο συμφέρον.
«Και με το χρέος τι θα κάνεις;» Θα φωνάζουν ήδη, αυτοί που θεωρούν γραφικές τις ιστορίες με τα λεωφορεία και τους μαθητές. Θα σας πω. Η επιβίωση μιας χώρας δεν μπορεί να εξαρτάται από την καλοσύνη των δανειστών της. Ωραία λοιπόν, θα στείλουμε τους καλύτερους διαπραγματευτές - αυτό είναι εύκολο. Το θέμα είναι όμως τι κάνεις εσύ για την πατρίδα σου και όχι τι σκόντο θα σου κάνουν αυτοί που σε δανείζουν. Πώς θα ξαναχτίσεις την οικονομία; Ποιοι θα επενδύσουν; Πώς θα έρθουν πίσω τα λεφτά; Ποιοι θα πάρουν το ρίσκο και πώς θα τους κάνεις να σε εμπιστευτούν; Αυτοί που κυβερνούν φοβίζουν κάθε μέρα όσους ακόμα επενδύουν σε αυτή τη χώρα και αυτοί που θέλουν να κυβερνήσουν τρομοκρατούν και τους επόμενους. Λες και όλοι πρέπει να γίνουμε δημόσιοι υπάλληλοι ή εργάτες πολυεθνικών. Δεν έχω τίποτα με τους κολοσσούς που έρχονται από την Αμερική ή τη Ρωσία αλλά ντρέπομαι όταν στα ράφια βλέπω ελληνικά βότανα σε συσκευασία Κίνας. Οι Έλληνες καινοτομούν στο εξωτερικό και εδώ παλεύουν με τους φόρους και τη γραφειοκρατία.
Τα ξέρετε τα νούμερα της ανεργίας. Και ειδικά των νέων. Οι γρήγορες τσαπατσούλικες λύσεις κατέστρεψαν πολλές ζωές. Οικογένειες κατρακυλούν στη φτώχεια. Κοινωνικές δομές που υποστήριζαν τους αδύναμους, κλείνουν. Από τη σπατάλη περάσαμε μεμιάς στη τσιγγουνιά.
Νέοι επαγγελματίες – δουλεύουν δε δουλεύουν - πρέπει κάθε μήνα να πληρώνουν για ασφάλιση «μισό μισθό». Αντί να επιβραβεύουμε αυτούς που δημιουργούν, να τους δίνουμε κίνητρα να κάνουν τις δικές τους δουλειές, αναμασάμε τις ίδιες και τις ίδιες ιστορίες φοροδιαφυγής. Κάθε μήνα ανακοινώνεται ένας νέος φόρος ή «διορθώνεται» ένας παλιός. Παράλληλα μια ιατρική επέμβαση στην Ελλάδα θέλει 10.000€ και στη Γερμανία 100€ ενώ ένα στα τρία παιδιά δεν έχει θέση σε κρατικό παιδικό σταθμό.
Θα το έχετε μάθει. Μέχρι και στα Τίρανα άρχισαν να πηγαίνουν Έλληνες φοιτητές. Αντί λοιπόν να κάνουμε εδώ τις σχολές, δίπλα σε καλά, ισχυρά, δημόσια πανεπιστήμια, προτιμάμε να στέλνουμε τα παιδιά μας στη Ρουμανία. Ο κατάλογος με τα παράλογα είναι ατέλειωτος. Στο Λεκανοπέδιο της Αττικής έχουμε είκοσι στρατόπεδα. Γιατί; Πέρα από το να υπηρετούν τα παιδιά των υπουργών και των υποστηρικτών τους, σε τι άλλο χρησιμεύουν τόσα στρατόπεδα στην Αθήνα; Οι δικαστικές αποφάσεις καθυστερούν 5,7,10 χρόνια – οι φτωχοί δεν μπορούν να βρουν το δίκιο τους - και οι ελληνικές φυλακές είναι γεμάτες με προφυλακισμένους.
Είμαστε η χώρα με τα περισσότερα θανατηφόρα ατυχήματα στον δυτικό κόσμο. Τις περισσότερες καισαρικές. Τα περισσότερα φροντιστήρια. Και από την άλλη ανοίγουμε τα λιγότερα βιβλία, έχουμε τους λιγότερους εθελοντές αιμοδότες, τους λιγότερους πλέον, ευεργέτες. Και στο κέντρο της Αθήνας κάθε πρωί έχει δύο τουλάχιστον συγκεντρώσεις. Κλείνουν οι συγκοινωνίες, σταματά η ζωή, για να πιέσουν ποιον; Τον υπουργό που τους βλέπει πίσω από τα φιμέ τζάμια; Πολίτες σε απόγνωση μπροστά σ' ένα κράτος κουφό. Έχει επικρατήσει η άποψη ότι αν δεν παραβιάσεις εσύ τον νόμο κάποιος άλλος θα βρεθεί να τον παραβιάσει και θα κερδίσει απ' αυτό. Θα πρέπει λοιπόν να γυρίσουμε στην αρχή και να κάνουμε μια νέα κοινωνική συμφωνία. Δικαιοσύνη στα μικρά και τα μεγάλα. Δικαιοσύνη, αξιολόγηση και αξιοκρατία. Αυτό θα κρατήσει εδώ τα νέα μυαλά που σήμερα φεύγουν σαν κυνηγημένα γιατί ξέρουν ότι δουλειές στην Ελλάδα κάνουν οι «κολλητοί» και τα «λαμόγια». Αυτός ο φαύλος κύκλος όμως πρέπει να σπάσει.
Μικρότερη Βουλή και όχι άλλη μια Γερουσία όπως σκέφτονται κάποιοι τις τελευταίες μέρες. Οι πολίτες να μπορούν να ψηφίζουν εκτός από το κόμμα της επιλογής τους και τον υποψήφιο της περιοχής τους από ενιαία λίστα. Κατάργηση όλων των προστατευτικών διατάξεων που είχαν οδηγήσει στο ακαταδίωκτο των πολιτικών. Γιατί θα πρέπει να θυμόμαστε ότι οι πολιτικοί που λογοδοτούν σήμερα στη Δικαιοσύνη, είχαν αθωωθεί και από τη Βουλή (και από τα κόμματά τους βέβαια). Εκλογές κάθε τέσσερα χρόνια για να πάψει επιτέλους να κυκλοφορεί το μαύρο πολιτικό χρήμα. Εδώ θέλω να κάνω μια στάση. Τις τελευταίες δεκαετίες βρισκόμαστε συνεχώς σε μια εσαεί προεκλογική περίοδο. Η κυβέρνηση δεν τολμά γιατί υπάρχει το πολιτικό κόστος και η αντιπολίτευση δεν συναινεί γιατί «σήμερα - αύριο πέφτει η κυβέρνηση». Και από κοντά οι υποστηρικτές με τα μεγάλα πορτοφόλια. Κάποιοι τζογάρουν στην «πτώση», κάποιοι στην «παραμονή» και οι πιο χουβαρντάδες «παίζουν» σε όλα τα ταμπλό.
Τα τελευταία τριάντα χρόνια έχω γνωρίσει από κοντά όλους τους πολιτικούς ηγέτες. Όλοι μπορούσαν μόνοι τους. Έλεγες στον ένα «βοήθα να γίνει αυτό», σου απαντούσε «όχι τώρα - όταν θα γίνω πρωθυπουργός». Άνθρωποι χωρίς κανένα δείγμα γραφής πουθενά, να τους ακούς να λένε «όταν θα έρθω στα πράγματα θα τα αλλάξω όλα». Πώς; Δούλεψες; Έχεις ανεβάσει έστω ένα ρολό μαγαζιού στη ζωή σου; Κατάφερες ποτέ κάτι μόνος σου; Όχι! Έχουν όμως το κληρονομικό χάρισμα της πολιτικής.
Τα προβλήματα της χώρας δεν μπορεί να τα λύσει πια κανένα 25%. Πρέπει να υπάρξει ένα εθνικό σχέδιο και ένα 50% που θα κάνει και τους άλλους Ευρωπαίους να αισθανθούν ότι «αυτή τη φορά οι Έλληνες είναι αποφασισμένοι». Πώς θα προκύψει αυτό το 50%; Με συνεργασίες βέβαια. Όχι με την ενότητα των δικών μας, αλλά με την ενότητα των διαφορετικών.
Να δούμε τα κοινωνικά προβλήματα με τη λογική, χωρίς δογματισμούς και αγκυλώσεις. Μετανάστες, ναρκωτικά, σκουπίδια. Όλα αυτά σε άλλες χώρες είναι αφορμή για λύσεις, εδώ είναι αιτίες πολέμων. Οι μετανάστες δεν είναι κακοί, αλλά ούτε χωράνε όλοι. Εκτός αν τους θέλουμε επαίτες στα συσσίτια της εκκλησίας. Αυτοί που ζουν εδώ πρέπει να ψηφίζουν στις τοπικές εκλογές, και τα παιδιά τους στο σχολείο να σηκώσουν και τη σημαία αν το αξίζουν. Τόσο απλά. Η πρέζα έχει κυριεύσει την επαρχία. Δέκα περιοχές της χώρας - νησιά και πρωτεύουσες νομών - ζητούν εδώ και χρόνια εναγωνίως ένα πρόγραμμα υποκατάστατων, μια θεραπευτική κοινότητα. Στην Αθήνα όμως οι υπηρεσίες δεν μπορούν να αποφασίσουν ποιος από όλους θα τους σώσει (παρεμπιπτόντως: προτιμάμε να σφάζονται στις φυλακές παρά να δίνουμε μεθαδόνη στους εξαρτημένους) . Και τα σκουπίδια δεν είναι παιγνίδι κολοκυθιάς. Αντί να ανακυκλώνουμε και να κομποστοποιούμε, τα πετάμε όλα στα δάση ή στη θάλασσα. Στα ψάρια του Αιγαίου ανιχνεύονται ίχνη πλαστικού στα σπλάχνα τους. Θα κάνουμε κάτι γι' αυτό ή θα είναι ένα από τα «δωράκια» μας στις επόμενες γενεές;
Την Ελλάδα θα σώσει το χώμα, ο ήλιος και η θάλασσα. Αρκεί να το πάρουμε απόφαση και να επενδύσουμε δυναμικά και έξυπνα σε αυτά. Χώμα – γεωργία, κτηνοτροφία. Ήλιος – ενέργεια αλλά και υγεία και ευτυχία. Θάλασσα – ψάρια και τουρισμός. Αντί λοιπόν να γκρεμίσουμε γρήγορα τις ασχήμιες που δημιούργησαν οι δεκαετίες του κιτς και να φτιάξουμε έναν νέο αναπτυξιακό χάρτη, αλληλοσυγχαιρόμαστε που οι τουριστικοί πράκτορες επιλέγουν την Ελλάδα όταν καίγεται η Αίγυπτος ή η Τουρκία.
Για να φύγουμε όμως μπροστά πρέπει να γκρεμίσουμε το γραφειοκρατικό σύστημα που θρέφει τα κόμματα. Το κάθε θέμα σήμερα είναι αρμοδιότητα ενός υπουργού, ενός αναπληρωτή υπουργού, 3-4 υφυπουργών, μιας ντουζίνας γενικών γραμματέων και κομματικών διευθυντών. Πρέπει επειγόντως να μειώσουμε την απόσταση που μας χωρίζει από το πρόβλημα. Να αφήσουμε τους βαρύγδουπους τίτλους (υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού – δηλαδή; υπουργός Δικαιοσύνης Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων – ο ΟΗΕ προσωποποιημένος δηλαδή!) και να πιάσουμε δουλειά. Ο ένας στα δημοτικά και τα γυμνάσια. Ο άλλος στα πανεπιστήμια και την καινοτομία. Ο τρίτος στα μουσεία και τους αρχαιολογικούς χώρους. Και βέβαια ένας υπουργός για την ελιά και τα χωράφια. Ένας δηλαδή πολιτικός σε κάθε τομέα, μαζί με έναν τεχνοκράτη γενικό γραμματέα – οικουμενικό ει δυνατόν- με θητεία τετραετή και γενικούς διευθυντές αξιολογημένους κατά προτεραιότητα (αύριο κιόλας).
Στην Ευρώπη όπως και στην Ελλάδα, εχθροί μας είναι οι λαϊκιστές, οι εθνικιστές, οι ευρωσκεπτικιστές. Η Ευρώπη είναι η οικογένειά μας. Πρέπει να συγκρουστούμε με κάποιους «γέρους θείους», να σκίσουμε κάποια παλιά κιτάπια και να συντάξουμε νέα, δε θα φύγουμε όμως, ούτε θα το παίζουμε μουτρωμένοι. Η Ευρώπη είναι το μεγάλο σχολείο της ενότητας του διαφορετικού. Άλλα τα λάθη των ηγετών και άλλες οι ευρωπαϊκές αξίες. Και σήμερα που στην Ευρώπη αμφιβάλλουν για τις λύσεις που επελέγησαν για την κρίση στην Ελλάδα, είναι η ευκαιρία να παρουσιαστούμε πιο Ευρωπαίοι από τους Ευρωπαίους. Να καταλάβουν ότι δεν έχουν ανάγκη μόνο τον κλασικό ελληνισμό αλλά και τον σύγχρονο Έλληνα.
Ελλάδα δεν είναι μόνο τα κόμματα. Το αμάξι δεν έχει φρένα, δεν έχει τιμόνι, έχουμε βγει στον διεθνή αυτοκινητόδρομο και αυτά μαλώνουν αν θα ακούμε δημοτικά ή σοβιετικά εμβατήρια. Και εδώ θέλω να γίνω ξεκάθαρος. Αυτοί που οδήγησαν τη χώρα στο σημερινό αδιέξοδο δεν μπορούν - φάνηκε!- να της δώσουν νέα ορμή. Ποιος να τους εμπιστευθεί; Μέχρι χθες ζούσαν μόνο για το ρουσφέτι. Οι μίζες έγιναν συνώνυμο της πολιτικής. Κάποιοι συμμετείχαν, κάποιοι δεν αντέδρασαν. Ας κάνουν λοιπόν στην άκρη.
Δυστυχώς όμως δεν μπορούν να μας σώσουν και όσοι είναι δέσμιοι θεωριών του 19ου αιώνα. Δεν μπορούν αυτοί, που ακόμη και σήμερα επαναλαμβάνουν ότι η Ελλάδα θα σωθεί αν ... επιστρέψει στο παρελθόν.
Γι' αυτό λοιπόν αποφασίσαμε να κάνουμε «ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ». Ποιοι το αποφασίσαμε; Άνθρωποι με τα ίδια ερωτήματα. Επαγγελματίες της ζωής – νέοι στην πολιτική. Κανείς από εμάς δεν έχει υπηρετήσει σε υπουργεία, υφυπουργεία ή γραφεία αρχηγών. Φοιτητές, διανοούμενοι, οικονομολόγοι, εργάτες, καλλιτέχνες, άνεργοι, έμποροι, γιατροί, αρχιτέκτονες. Μια ομάδα που έχει μυαλό και δύναμη – τη δύναμη της λογικής και του δίκιου. Τις επόμενες ώρες θα βγάλετε και εσείς μόνοι σας τα συμπεράσματά σας.
Εγώ τώρα, δε θα πάω στην Ευρωβουλή. Δεν έχω ίσως και τα προσόντα. Καλά καλά δεν ξέρω ξένες γλώσσες. Θα μείνω λοιπόν στην Ελλάδα. Το τι θα κάνω θα εξαρτηθεί πάλι από εσάς. Αν πάμε καλά στις Ευρωεκλογές, μετά θα αποφασίσουμε τι θα κάνουμε και στις εθνικές εκλογές. Αν αποτύχουμε – αν αποτύχω για την ακρίβεια- τότε μετά τις ευρωεκλογές, θα προσπαθήσω να γυρίσω στη δημοσιογραφία. Μέχρι τότε την εγκαταλείπω. Που σημαίνει ότι σταματάω τους «Πρωταγωνιστές» και δεν θα έχω ενεργή συμμετοχή στο Protagon. Και εδώ θέλω να ζητήσω μία μεγάλη συγγνώμη από τους συνεργάτες μου. Στην τηλεόραση, στο Protagon, στην εφημερίδα. Τα σχέδια που κάναμε πρέπει να διακοπούν. Αυτό που προέχει τώρα είναι να σπάσουμε τη ρουτίνα της πολιτικής. Να ταράξουμε λίγο τα λιμνάζοντα νερά φέρνοντας νερό από το ΠΟΤΑΜΙ.
Και πού θα βρείτε τα λεφτά για την καμπάνια σας; Εδώ έχουμε την τεχνογνωσία Ομπάμα. Που όταν πρωτοβγήκε παραμέρισε τους δυνατούς του χρήματος και ζήτησε τα λίγα δολάρια των πολλών. Εμείς ζητάμε από όλους «ένα μέχρι δέκα ευρώ». Το πώς ακριβώς, θα το μάθετε τις επόμενες ώρες, απ' το topotami.gr. Προς το παρόν ετοιμάστε τα δέκα ευρώ (και όχι το ένα – ελπίζω). Και μπείτε κι εσείς στο ΠΟΤΑΜΙ.
Δεν είναι εύκολο, το ξέρω, να αλλάξουμε συνήθειες. Αλλά δεν υπάρχει άλλος δρόμος για να αλλάξουμε ζωή.
Καλημέρα λοιπόν και ελπίζω να συναντηθούμε. Τολμήστε το.

οι θερισμοί της ιστορίας

αν το πρόβλημα του δικού μου ψωμιού

είναι πρόβλημα υλικό, τότε,  

το πρόβλημα του ψωμιού του πλησίον μου, 

είναι το πιο επείγον από τα πνευματικά προβλήματα.

(Νικόλαος Μπερδάγιεφ)

[...] η εκκλησία πρέπει να είναι ταυτόχρονα ο αφιλόκερδος υπηρέτης των ανθρώπων, κατ’ εικόνα του Κυρίου της, ο οποίος «ουκ ήλθε διακονηθήναι, αλλά διακονήσαι». Δεν υπάρχει για τον εαυτό της, αλλά για την ανθρωπότητα και τη σύμπασα κτίση. Κι όχι απλώς υπάρχει για την ανθρωπότητα και το σύμπαν, αλλά η Εκκλησία είναι η ανθρωπότητα και το σύμπαν στο δρόμο προς τη θέωση. Η μυστηριακή Παρουσία πρέπει να ακτινοβολεί στις ανθρώπινες σχέσεις της ανθρωπότητας με τη δημιουργία, για την οποία είναι υπεύθυνη, να ακτινοβολεί μέσα από την επιστήμη, την τεχνική, την τέχνη. [...]

Ο χριστιανός ξέρει, πως «ουκ επ’ άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος», και πως η δικαιοσύνη που του οφείλεται είναι, πριν από όλα, εκείνη που θεμελιώνει την ελευθερία του. Ξέρει, ότι δεν ωφελεί σε τίποτα τον άνθρωπο να κερδίσει τον κόσμον όλο, αν χάσει την ψυχή του, αλλά ξέρει ακόμη ότι αυτή η ψυχή, που είναι πιο πολύτιμη κι από τον κόσμον όλο, έχει ανάγκη για την κτιστή ύπαρξή της από ορισμένες γήινες προυποθέσεις: αν το πρόβλημα του δικού μου ψωμιού είναι πρόβλημα υλικό, έλεγε ο Μπερδάγιεφ, το πρόβλημα του ψωμιού του πλησίον μου, είναι το πιο επείγον από τα πνευματικά προβλήματα. Όταν ντύνουμε του γυμνητεύοντες, τρέφουμε τους πεινασμένους, στεγάζουμε τους άστεγους, το κάνουμε στον ίδιο το Χριστό. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυστόστομος θύμιζε ότι το να βοηθάς τους φτωχούς είναι ένα μυστήριο. Η κοινοκτημοσύνη, όπως την ασκούσαν στην αρχέτυπη εκκλησία της Ιερουσαλήμ, έμεινε σαν επαγωγική εικόνα όχι ενός οικονομικού συστήματος, αλλά της εκούσιας νίκης πάνω στον εγωϊσμό και την απληστία, με στόχο την «ομοψυχία» της αγάπης. Οι πατέρες υπογράμμισαν  τον σχετικό χαρακτήρα της ατομικής ιδιοκτησίας και αντιτάχθηκαν στην κληρονομική μεταβίβαση των μέσων παραγωγής. Οι μεγάλοι μοναχοί έδειξαν έμπρακτα ότι η παραίτηση και ελευθερία από τον εαυτό μας απαιτεί την παραίτηση και ελευθερία από τα πλούτη μας. Για τον χριστιανικό  λαό, κυρίως στη Ρωσία, η γη δεν ανήκει παρά στο Θεό, ο άνθρωπος μπορεί να τη χρησιμοποιεί μόνο για το καλό όλων.

Δεν υπάρχει μέθοδος άλλη από την αγάπη την ενεργητική, την εφευρετική, την αποφασισμένη, τη δίχως ελπίδα για μια νίκη ολοκληρωτική και παγιωμένη μέσα στην ιστορία – μια τέτοια ελπίδα θα σήμαινε παραγνώριση παράδοξη του μυστηρίου του κακού -, αλλά και την εμψυχωμένη από μια καθολική θεώρηση του ανθρώπου εν Χριστώ, του ανθρώπου που έχει ανάγκη από ψωμί αλλά κι από ευθύνη επίσης, κι από φιλία και ομορφιά και αιωνιότητα.

Καμμιά αντίθεση, πολύ περισσότερο, ανάμεσα στην ισότητα των ανθρώπων, στη δημιουργία προφητικών κοινοτήτων – μοναστικών ή άλλων – και στις μεταρρυθμίσεις ή επαναστάσεις στο χώρο των «δομών»: οι «δομές» δεν είναι, τελικά, παρά το σπίτι, η δουλειά, το ένδυμα, το ψωμί, που χρωστάμε στα αναρίθμητα «συ» των πλησίων μας, σήμερα πια σε παγκόσμια κλίμακα. Όταν ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος εξυμνούσε το μυστήριο του φτωχού, φανταζόταν για την Αντιόχεια ένα σχέδιο κοινωνικής αναδιοργάνωσης, που θα μπορούσε να εξαλείψη τη δυστυχία. Το έχουμε κιόλας πει: το σχίσμα ανάμεσα στο προσωπικό και στο κοινωνικό, πρέπει να πάψει πια σήμερα, φτάνει να ξεκαθαρίσουμε ότι, για ένα χριστιανό, το κοινωνκό είνα μια διάσταση του προσωπικού, και όχι το αντίστροφο.

Εξ άλλου, οι εξωτερικές μεταρρυθμίσεις – που είναι στο χέρι των λαϊκών να τις προωθήσουν, όσοι ελεύθερα αποδέχθηκαν ευθύνες μέσα στην πολιτεία – δεν είναι γόνιμες για πολύ, εκτός αν τα ήθη ανταποκρίνονται στις μεταρρυθμίσεις, εκλεπτυσμένα και εξευγενισμένα από την ακτινοβολία της αγάπης. Αλλά το ανάβλυσμα της δημιουργικής αγάπης είναι υποχρεωτικά προσωπικό και «θεωρητικό». Εξαργυρώνεται, στη συνέχεια, σε στάσεις ζωής, ήθη, γιορτές, νόμους. Και μετά όλα φθείρονται και γίνονται αδιαφανή. Για να ξανάρθει πάλι η αγάπη, να ξαναεφεύρει τη ζωή. Αγώνας δίχως τέλος, ενός Σίσυφου εμψυχωμένου από την ελπίδα της βασιλείας. Πάθος δίχως τελειωμό, μιας Αντιγόνης που θα αγαπούσε τους εχθρούς της. Μόνη η Παρουσία θα αποκαλύψει, πώς όλοι οι θερισμοί της ιστορίας έχουν καρποφορήσει χάρη στο παραγνωρισμένο βασίλειο των αγίων.

Olivier Clement,

«η θεολογία μετά τον θάνατο του Θεού»,

Αθήνα 1973, εκδ Δωδώνη, σελ 97-100

 

πηγή

Tι κάνει την αγάπη τόσο δύσκολη;

Γνωστός από το αιρετικό βιβλίο του "Έρωτος Φύσις", ο πατέρας Φιλόθεος αναγνωρίζει τις ομοιότητες μεταξύ ψυχοθεραπείας και θρησκείας

Είναι κάποιες ερωτήσεις που υπάρχουν στην ψυχή μας από παλιά. Ερωτήσεις που κρατάμε μέσα μας, για να τις θέσουμε κάποια μέρα, όταν η ζωή θα μας φέρει ένα σοφό άνθρωπο, ο οποίος θα έχει όλες τις κρυμμένες απαντήσεις στα λόγια του. Σε μια εποχή που δεν είναι ιδιαίτερα εύκολη και όπου η ανάγκη για στηρίγματα είναι μεγάλη, έχουμε μπερδευτεί ξεχνώντας την εμπιστοσύνη στην ίδια τη ζωή, και τη γεύση των αληθινών πραγμάτων. Από τη μια, η ανάγκη, από την άλλη, τα ερωτήματα μου που έως τώρα δεν έχουν εκφραστεί, μ’ έφεραν κοντά σε μια ψυχή, τον πατέρα Φιλόθεο Φάρο. Μερικοί από εσάς μπορεί να έχετε διαβάσει όλα τα βιβλία του, αρκετοί μόνο το Έρωτος Φύσις-εξαιτίας του οποίου πόλλοι τον χαρακτήρισαν «επαναστάτη ή αναρχικό παπά»-, άλλόι, πάλι, τον ακούτε για πρώτη φορά. Επιπλέον, άλλοι πιστεύετε στον Θεό και άλλοι όχι. Όπως και να χει, ας ακούσουμε τα λόγια του. Θα του ζητήσω να απαντήσει στις ερωτήσεις μου, που επειδή είναι ψυχής, μπορεί να μοιάζουν με τις δικές σας. Άλλωστε, όλοι απ’ το ίδιο ύφασμα είμαστε φτιαγμένοι- και άνθρωπος χωρίς ερωτήματα δεν υπάρχει...

περισσότερα εδω

Του αγίου Βαλεντίνου;

Ο άγιος Βαλεντίνος είναι ένας άγιος ιερέας της Ρώμης, που θανατώθηκε από τους Ρωμαίους τον 3ο αιώνα μ.Χ. Είναι λοιπόν ένας ορθόδοξος άγιος, αφού η αρχαία Εκκλησία της Δυτικής Ευρώπης (των πρώτων χιλίων χρόνων μετά Χριστόν) είναι κι αυτή ορθόδοξη.

Ο άγιος Βαλεντίνος όμως δεν έχει σχέση με κάποια «ημέρα των ερωτευμένων». Απ' ό,τι καταλαβαίνω, διαβάζοντας το παρακάτω post, απλά έτυχε η ημέρα του μαρτυρίου του (δηλ. η εορτή της μνήμης του) να συμπίπτει με την αρχαία ειδωλολατρική γιορτή Lupercalia (λουπερκάλια - γιορτή του «θεού Λύκου», Lupercus, που μετά ταυτίστηκε με τον Πάνα και το Φαύνο), μια γιορτή γονιμότητας των αρχαίων Ρωμαίων για την καινούργια άνοιξη (στοιχεία γι' αυτήν εδώ).
Σε πολλές περιπτώσεις, π.χ. τις Απόκριες, τα έθιμα των αρχαίων εορτών παρέμειναν στο λαό και μετά την αποδοχή του χριστιανισμού, παίρνοντας όμως χριστιανικό περιεχόμενο. Έτσι ο άγιος Βαλεντίνος «μετατράπηκε» σε «άγιο των ερωτευμένων» ή -πιο σωστά- η μέρα της μνήμης του παρέμεινε ως «ημέρα των ερωτευμένων».

Κατά τον ίδιο τρόπο π.χ. στη δυτική Ευρώπη η εορτή της αγίας Βαλπούργκας (ορθόδοξης αγίας της Γερμανίας του 8ου αιώνα ), 1 Μαΐου, συνέπεσε με τη μεγάλη ετήσια συνάντηση των μάγων στο όρος Μπλόκσμπεργκ (Blocksberg), κι έτσι αυτή η συνάντηση ονομάστηκε «βαλπούργεια νύχτα». 

Ομοίως η εορτή των αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης συνδέθηκε με τα προχριστιανικά πυρολατρικά έθιμα της Βόρειας Ελλάδας και προέκυψαν τα Αναστενάρια. Η λαϊκή εθιμολογία του Κλήδονα (με τις μαντείες και το πήδημα πάνω απ' τη φωτιά) κ.π.ά. ανήκει σ' αυτή την κατηγορία.

Οι ιστορίες που προσπαθούν να εμφανίσουν τον άγ. Βαλεντίνο ως προστάτη ερωτευμένων μπορεί να είναι αληθινές, αλλά μάλλον ερμηνεύτηκαν αργότερα ως εξήγηση στον παράδοξο χαρακτήρα του «εορτασμού» του.

Τώρα, κακό είναι να θεωρείται «άγιος του έρωτα» ένας ορθόδοξος άγιος;.....περισσότερα  εδώ

Λεμεσού Αθανάσιος: “Οι θρήσκοι άνθρωποι είναι το πιο επικίνδυνο είδος μέσα στην εκκλησία'

 
Αυτοί οι άνθρωποι να ξέρετε, αυτοί οι άνθρωποι,  οι θρήσκοι άνθρωποι είναι το πιο επικίνδυνο είδος μέσα στην εκκλησία. Αυτοί οι θρήσκοι άνθρωποι είναι επικίνδυνοι. Ο Θεός να μας φυλάει απ’αυτούς. Έλεγε ένας αγιορείτης όταν έκαμνα μία φορά λειτουργία και λέγαμε «Κύριε σώσον τους ευσεβείς» λέει αστειευόμενος «Κύριε σωσον ημάς από τους ευσεβείς» δηλαδή ο Θεός να σε φυλάει από τους θρήσκους ανθρώπους, διότι θρήσκος άνθρωπος σημαίνει μία προσωπικότης διεστραμμένη η οποία ουδέποτε είχε προσωπική σχέση με τον Θεό.

Απλώς μόνον κάμνει τα καθήκοντα της απέναντί Του, αλλά καμιά σοβαρή σχέση δεν είχε για αυτό και ο Θεός δεν λέει αυτόν τον άνθρωπο τίποτε. Και σας ομολογώ και εγώ από την πείρα μου ότι δεν είδα χειρότερους εχθρούς της εκκλησίας από τους θρήσκους ανθρώπους.

Όταν παιδιά θρήσκων ανθρώπων που μεσ’ την εκκλησία η και παπάδων ακόμα και θεολόγων και ανθρώπων που κάνουν τους θρήσκους και τους πολλούς εδοκίμασαν τα παιδιά τους να γίνουν μοναχοί η ιερείς αυτοί οι άνθρωποι έγιναν χειρότεροι και από δαίμονες. Εξανέστησαν εναντίον των πάντων. Έγιναν οι χειρότεροι εχθροί των ανθρώπων. Θυμάμαι γονείς που έφερναν τα παιδιά τους εις τις ομιλίες και όταν το παιδί τους κάποια στιγμή έκαμε ένα βήμα παραπάνω έγιναν οι χειρότεροι άνθρωποι που έλεγαν τα χειρότερα λόγια.  Και εγώ τους λέω:  Mά εσύ έφερες το παιδί σου στην ομιλία, δεν το έφερα εγώ.  Και μία φόρα είπα σε έναν πατέρα όταν έβλεπα ότι η κόρη του ,τέλος πάντων, είχε ζήλο στην εκκλησία του λέω: Κοίταξε μην την ξαναφέρεις στην ομιλία. Μην την ξαναφέρεις να της μιλήσω διότι η κόρη σου θα γίνει μοναχή και αύριο θα σου φταίω εγώ.  Όχι πάτερ μου, αλλοίμονο, εμείς σε λατρεύουμε. Και έγινε η κόρη του μοναχή εφτά χρόνια και δεν μου μιλά ακόμα.

Άνθρωποι που δεν έχαναν ομιλία, έτσι,  δεν έχαναν ομιλία. Ήταν πάντοτε οι πρώτοι. Ομιλίες, αγρυπνίες, βιβλία, ξέρω ‘γω τα πάντα. Και έφερναν και τα παιδιά τους και όταν ήρθεν η ώρα που το παιδί τους μέσα στην ελευθερία του, τέλος πάντων, αποφάσισε έναν δικό του δρόμο τότε οι άνθρωποι αυτοί έγιναν τελείως στο αντίθετο στρατόπεδο και απέδειξαν ότι για αυτούς ο Χριστός δεν είχε μιλήσει ποτέ μες την δική τους την καρδιά. Απλώς ήταν θρήσκοι άνθρωποι. Για αυτό οι θρήσκοι άνθρωποι είναι το πιο δύσκολο είδος μεσ’ την εκκλησία. Γιατί ξέρετε κάτι . Αυτοί οι άνθρωποι καμιά φορά δεν θα θεραπευθούν. Γιατί νομίζουν ότι είναι κοντά στον Θεό. Ενώ οι αμαρτωλοί, ξέρω  γῶ, οι χαμένοι ας πούμε, έτσι, αυτοί ξέρουν ότι είναι αμαρτωλοί. Για αυτό ο Χριστός είπε ότι οι τελώνες και οι πόρνες θα παν στην Βασιλεία του Θεού, ενώ είπε στους Φαρισαίους: Εσείς, εσείς που είσαστε θρήσκοι δεν θα πάτε ποτέ στην Βασιλεία του Θεού. Γιατί ουδέποτε ο λόγος του Θεού άλλαξε την καρδιά τους. Απλώς αρκούνταν στην τήρηση των θρησκευτικών τύπων.

Έτσι λοιπόν εμείς ας προσέξουμε τον εαυτόν μας να καταλάβομε ότι η εκκλησία είναι ένα νοσοκομείο που μας θεραπεύει μας κάνει να αγαπούμε τον Χριστόν  και η αγάπη του Χριστού είναι μία φλόγα που ανάβει μεσ’ την καρδιά μας και να εξετάζομε τον εαυτό μας εάν βρισκόμαστε στην αγάπη του Θεού. Εάν βλέπομε μέσα μας όλες αυτές τις κακίες και τις ανιδιοτέλειες και τις πονηρίες τότε πρέπει να ανησυχούμε.  Γιατί δεν είναι δυνατό ο Χριστός να είναι μέσα στην καρδιά μας και να ‘μαστε γεμάτοι ξύδι.

Πως είναι δυνατό να προσεύχεσαι και να είσαι γεμάτος χολή εναντίον του άλλου ανθρώπου. Πως είναι δυνατό να διαβάζεις το ευαγγέλιο και να μην δέχεσαι τον αδερφό σου. Πως είναι δυνατό να λες έχω τόσα χρόνια στην εκκλησία, έχω τόσα χρόνια που ‘μαι μοναχός κληρικός η οτιδήποτε και όμως το άλφα της πνευματικής ζωής που ‘ναι η αγάπη. Που ‘ναι το νά  υπομένεις τον αδερφό σου, να κάνεις λίγο υπομονή με το να μην το δέχεσαι σημαίνει τίποτα δεν έκαμες. Τίποτα απολύτως τίποτα. Τίποτα απολύτως. Εδώ ο Χριστός έφτασε στο σημείο να πει για τις παρθένες εκείνες ότι δεν είχε καμιά σχέση μαζί τους. Τους πέταξε έξω από τον νυμφώνα παρ’ όλα που ‘χαν όλες τις αρετές γιατί δεν είχαν την αγάπη. Διότι ήθελε να τους πει ότι μπορεί να έχετε αρετές εξωτερικές , μπορεί να μείνατε παρθένες, μπορεί να κάματε χίλια πράματα αλλά δεν κατορθώσατε την ουσία αυτού που είχε σημασία απ’ όλα. Εάν αυτό δεν το καταφέρεις τι τα θέλεις τα άλλα όλα; Τι τα θέλω εγώ τώρα αν τρώω λάδι σήμερα και δεν τρώω λάδι. Μπορεί να μην τρώω λάδι ,ας πούμε και να τρώω τον αδερφό μου από το πρωί ως τη νύχτα.

Έλεγαν εις το Άγιο Όρος λέει μην ρωτάς αν τρώω ψάρι. Τον ψαρά να μην φαείς και ψάρι φάε. Η τον λαδά να μην φαείς και φάε μία σταξιά λάδι. Το να φάεις τον άλλον από την γλώσσα είναι πολύ χειρότερο από το να φας μία κουταλιά λάδι. Και όμως στέκομεν εκεί . Τρώμε λάδι, δεν τρώμε λάδι, τρώμε ψάρι, δεν τρώμε ψάρι. Ξέρω ‘γω βούτηξε το κουτάλι στο άλλο φαγί και μπορεί να τσακωθούμε εκεί, να σκοτωθούμε με τον άλλον άνθρωπο γιατί εβούτηξε το κουτάλι προηγουμένως σε έναν άλλο φαΐ. Καταλαβαίνετε πόσο γελοία είναι ετούτα τα πράγματα και μας κοροϊδεύουν και οι δαίμονες αλλά και οι άνθρωποι που είναι εκτός εκκλησίας. Και όταν μπαίνουν κοντά μας αντί να βλέπουν τους ανθρώπους της εκκλησίας μεταμορφωμένους σε Χριστό Ιησού, να ‘ναι γλυκύς άνθρωποι και νά’ναί ώριμοι άνθρωποι, ισορροπημένοι, ολοκληρωμένοι άνθρωποι, άνθρωποι γεμάτοι αρμονίας ας πούμε μέσα τους μας βλέπουν δυστυχώς με όλα αυτά τα πάθη μας και όλες εκείνες τις ξινίλες μας και λένε:  E, να γίνω έτσι;  Καλύτερα να μου λείπει.

Εσύ που πας στην εκκλησία τι σε ωφέλησε η εκκλησία; Όπως λέγαμε χτες πήγες στα προσκυνήματα,  είδες τους πατέρες, είδες τα άγια λείψανα, είδες το Άγιον Όρος, την Παναγία της Τήνου όλα αυτά πήγαμε, ήρθαμε. Ποιό το όφελος τελικά από όλα αυτά τα πράγματα; Μεταμορφώθηκε η καρδιά μας;  Γίναμε πιο ταπεινοί άνθρωποι; Γίναμε πιο γλυκύς άνθρωποι; Γίναμε πιο πραείς άνθρωποι εις το σπίτι μας εις την οικογένειά μας στο μοναστήρι μας; Ξέρω ‘γω εκεί που εργαζόμαστε. Αυτό έχει σημασία. Εάν δεν τα καταφέραμε αυτά τα πράγματα τουλάχιστον ας γίνομεν ταπεινοί.  Μέσα από την μετάνοια. Ας γίνομαι ταπεινοί. Εάν ούτε και αυτό το καταφέραμε τότε είμαστε άξιοι πολλών δακρύων, έτσι. Είμαστε για κλάματα. Διότι δυστυχώς ο χρόνος περνά και χάνεται και εμείς μετρούμε χρόνια.

Έλεγε ο γέρων Παίσιος όταν τον ρωτούσαν: Γέροντα πόσα χρόνια έχεις εσύ στο Άγιο Όρος;  Λέει:  Εγώ ήρθα την ίδια χρονιά που ήρθε το μουλάρι του γείτονα. Ο γείτονας του ο γερό-Ζήτος είχε ένα μουλάρι και ξέρετε στο Άγιο Όρος κάθε κελί έχει και ένα ζώο, ένα μουλάρι  που κουβαλούν τα πράγματά τους. Ε, το ζώο αυτό ζει πολλά χρόνια δεν αγοράζεις κάθε μέρα μουλάρια, είναι ακριβά. Λοιπόν, την χρονιά που ήρθα εγώ λέει στο Άγιο Όρος αγόρασε και ο γείτονας το μουλάρι του. Έχομε τα ίδια χρόνια στο Άγιο Όρος, αλλά το καημένο εκείνο έμεινε μουλάρι και εγώ το ίδιο έμεινα. Δεν άλλαξα. Λοιπόν λέμε πολλές φορές εγώ έχω σαράντα χρόνια και το λέμε εμείς οι παπάδες και οι καλόγεροι αυτά τα πράγματα. Έχω σαράντα χρόνια στο μοναστήρι. Μα τα χρόνια είναι εις βάρος σου.

Ο Θεός θα σου πει: Σαράντα χρόνια και ακόμα δεν κατάφερες να γίνεις τίποτα; Έχεις σαράντα χρόνια ακόμα θυμώνεις, ακόμα κατακρίνεις, ακόμα αντιλογείς, ακόμα αντιστασαι, ακόμα δεν υποτάσσεσαι;  Έχεις σαράντα χρόνια και δεν έμαθες το άλφα, το πρώτο πράγματα της μοναχικής ζωής της χριστιανικής ζωής; Τι να κάμω τα χρόνια σου; Τι να σε κάμω αν έχεις πενήντα χρόνια με ψωμολογήσε  και δεν μπορείς να απαντήσεις στον άλλον με έναν καλό του λόγο. Τι να κάμω όλα αυτά τα πράγματα.

Απόσπασμα από την ομιλία “Η θεραπεία από την αρρώστια του Φαρισαϊσμού”

Ένα βίντεο από το σύντομο μέλλον της Ελλάδας.

Θέλω να φωνάξω δυνατά. Θέλω να τους πω, πως δεν είμαι ένας αριθμός αλλά ένας άνθρωπος.
Θέλω να φωνάξω στους αλήτες και προδότες, που έδωσαν απλόχερα τα κλειδιά της χώρας μου στους ξένους δανειστές ότι κάποια μέρα θα βγω και εγώ εκεί στο παράθυρο μου και τότε καλύτερα να μην βρίσκονται στη χώρα τούτη.
…μια μέρα θα είμαι κι εγώ εκεί!